RJÚKA

(rýk; rauk, rukum; rokinn), v.

1) to reek, emit smoke or steam (hvat rýkr á diskinum fyrir þér?); impers., rýkr af e-m, reek rises from one (ambáttin reri í burt alsveitt af mœði, ok rauk af henni);

2) to be driven, drifted like smoke (mjöll, sjór rýkr);

3) fig. to fly, go flying; sverðið rauk ór hendi honum, the sword flew out of his hand.

* * *

pres. rýk; pret. rauk, raukt, rauk, pl. ruku; subj. ryki; part. rokinn: [A. S. reôcan; Engl. reek; Germ. riechen; Dan. ryge, etc.]:—to reek, smoke, emit smoke or steam, Fms. xi. 36; þann seyði er betr væri at eigi ryki, Ld. 208, Fms. vi. 105; rjúka mun um hauka vára, Fas. ii. 43; var stofan lítt rokin, i. e. there was steam (smoke) in the room, Grett. 170 new Ed.; hann varp af sér klæðum mæðiliga, ok rauk af honum, it reeked off him, Fms. vi. 226; hús stendr þar ok rýkr þar upp af, ok mun þar fé inni, Lv. 47; ambáttin var alsveitt af mæði ok rauk af henni, Gísl. 51; hvat rýkr á diskinum fyrir yðr? Fms. vii. 160; rjúkandi ofns-eldr, Stj. 112; hann laust á ok rauk ór eldr, Korm. 84:—of dust, svá sýndisk sem dusk ryki ór bjálbanum, Ó. H. 218, O. H. L. 39; mjöllin var laus, ok rauk hón, Fb. i. 579:—of the spray of sea-water, þótt stormr þjóti en sjnr rjúki, Bs. ii. 116 (cp. rok), það rýkr: hann tók sinni hendi hvern sveininn, ok slær niðr við steininum, svá at rýkr (was splashed) heilinn um, Finnb. 292.

II. metaph. to fly with violence and suddenly, Dan. ryge; sverðit rauk ór hendi honum, the sword flew out of his hand. Fms. xi. 153; hann rauk ofan fyrir bjargit, Fb. iii. 410; rauk Áskell ofan af viðunni, Fms. viii. 388, v. l.; hann rauk öfugr út á dyrnar, Grett. 114; ruku þeir ofan fyrir bjargit, 101; r. um koll, to be overthrown, etc.